บุคคลที่บวชในพระพุทธศาสนาไม่ได้
ลักษณะของคนที่บวชในพระพุทธศาสนาไม่ได้
๑. ผู้ที่มีอายุไม่ครบ ๒๐ ปี บริบูรณ์ (ยกเว้นบวชเป็นสามเณร)
๒. อุภโตพยัญชนกะ คือ คนที่มี ๒ เพศ ได้แก่มีทั้งเพศชายและเพศหญิงในตัว
๓. ภิกขุณีทูสกะ คือ คนที่เป็นผู้ทำร้ายนางภิกษุณี
๔. เถยยสังวาสกะ คือ คนที่ลักเพศ ได้แก่ คนที่เพศภิกษุเอาเอง
๕. ติตถิยปักกันตกะ คือ ภิกษุผู้ไปเข้ารีตเดียรถีย์
๖. มาตุฆาตกะ คือ ผู้ฆ่ามารดา
๗. ปิตุฆาตกะ คือ ผู้ฆ่าบิดา
๘. อรหันตฆาตกะ คือ ผู้ฆ่าพระอรหันต์
๙. โลหิตุปปาทกะ คือ ผู้ทำร้ายพระพุทธเจ้าแม้เพียงทำพระโลหิตให้ห้อขึ้น (ห้อเลือด)
๑๐. สังฆเภทกะ คือ ภิกษุผู้ทำให้สงฆ์แตกกัน
๑๑. เป็นบัณเฑาะก์ คือ เป็นกระเทย
๑๒. ภิกษุผู้ต้องปาราชิก แล้วต้องการกลับมาบวชใหม่
บุคคลทั้ง ๑๒ จำพวกนี้ เรียกว่า วัตถุวิบัติ ห้ามอุปสมบท ยังมีบุคคลอีก ๘ จำพวก ที่ห้ามบรรพชาอุปสมบท ได้แก่
๑. คนที่เป็นโรคติดต่อ โรคเรื้อรัง โรคไม่รู้จักหาย ได้แก่ โรคเรื้อน โรคฝี โรคกลาก โรคหืด โรคลมบ้าหมู
๒. คนที่มีอวัยวะบกพร่อง ได้แก่ คนมือขาด เท้าขาด นิ้วมือนิ้วเท้าขาด หูขาด จมูกขาด เป็นต้น
๓. คนที่มีอวัยวะไม่สมประกอบ เช่นคนค่อม คนเตี้ย คนตีนปุก คนนิ้วมือนิ้วเท้าเป็นแผ่น เป็นต้น
(ในบางข้อ หากไม่เป็นมาก ไม่ลำบากต่อการปฏิบัติธรรม ส่วนใหญ่ในปัจจุบันอาจอนุโลมให้บวชได้)
๔. คนพิการเช่นคนตาบอด ตาใส คนง่อย คนมือเท้าหงิก เป็นต้น
๕. คนทุรพล คือ คนง่อนแง่น คนที่ไม่อาจทำกิจของตนได้ เช่น ย้อมจีวรเป็นต้น
๖. คนที่ผู้ปกครอง หรือบิดามารดา ไม่อนุญาตให้บวช
๗. โจรผู้ร้ายขึ้นชื่อ ผู้ที่กฎหมายต้องการตัว
๘. บุคคลตามลักษณะมาตรา ๑๕ แห่ง สังฆาณัติระเบียบพระอุปัชฌายะ พุทธศักราช ๒๔๙๗ ก็ห้ามบวชให้เช่นกัน ได้แก่
๑. คนที่กระทำความผิดและอยู่ระหว่างหลบหนีอาญาแผ่นดิน
๒. คนที่หนีราชการ
๓. คนที่มีคดีคั่งค้างในศาล
๔. คนเคยถูกตัดสินจำคุกฐานเป็นผู้ร้ายสำคัญ
๕. คนที่ถูกห้ามอุปสมบทเด็ดขาดทางพระพุทธศาสนา
๖. คนที่มีโรคติดต่อร้ายแรง
๗. คนที่มีอวัยวะพิการ จนไม่สามารถปฏิบัติกิจพระศาสนาได้สะดวก
