หลังจากก้าโหละ (เจ้าหญิง) จินตะหราถูกลงโทษโดยพ่อซึ่งมึนเมาด้วยมนต์เสน่ห์ของนางสนมแล้ว ใจนางก็ให้มีความทุกข์เทวษ ปั่นป่วนวุ่นวาย จนกลายเป็นความเคืองแค้นแสนสาหัส
นางกลับห้องไปร้องไห้อย่างตั้งแต่รุ่งเช้า ตลอดอาทิตย์ลบ จนพลบวัน ครั้นคืนสติ จึงคิดว่าอย่างไรก็ไม่สามารถดำรงตนอยู่ในเมืองดาหาอีกแล้ว จำจะต้องทำการมะงุมมะงาหรา (เดินทาง) ออกไปเสียให้พ้นจากที่นี้ ส่วนจะไปถึงแห่งใดนั้นก็แล้วแต่การบันดาลขององค์ปะตาระกาหรา (เทพเจ้า) เถิด
กิระดังได้สดับมา หลังจากลิกูแห่งดาหาวางยาพิษฆ่าประไหมสุหรีตายแล้ว ก็ทำสเน่ห์เปิดนมโชว์ระตูดาหา จนสามารถขึ้นเป็นใหญ่ มีความกำเริบเสิบสาน อาศัยอำนาจผัวกำจัดผู้ต่อต้าน ทำให้แผ่นดินวิปริตไปต่างๆ
สำหรับก้าโหละ (เจ้าหญิง) จินตะหรา ซึ่งเกิดกับประไหมสุหรีนั้นเหมือนนกปีกหักได้แต่ไปอาศัยอยู่กับ มหาเดหวี เมียลำดับรองของระตูดาหาซึ่งรักนางเหมือนลูก
อิเหนาเป็นวรรณคดีเอกของไทยซึ่งได้เค้าโครงมาจากวรรณคดีอินโดนีเซียเรื่องเดียวกัน ชื่อ “หิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง”
อิเหนาอินโดนีเซีย ฉบับแปลโดย สมเด็จฯเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
ฤดูหนาวเวียนมาถึงอีกครั้งแล้ว ได้เวลาที่ “สะเดา” ผักสมุนไพรรสชาติขม ผลิดอกออกใบให้เราได้ลิ้มรสอันเป็นเอกลักษณ์ พร้อมเปี่ยมด้วยคุณประโยชน์อย่างมากมาย โดยสะเดามีด้วยกัน 3 ชนิด ได้แก่
หญิงโสดคนหนึ่งย้ายบ้านใหม่
พบว่าข้างบ้านเป็นครอบครัวยากจน
ประกอบด้วยแม่หม้ายและลูกอีกสองคน
อยู่มาคืนหนึ่ง ไฟฟ้าเกิดดับ หญิงคนนั้นจึงจุดเทียนไข
สักพักมีคนมาเคาะประตู เป็นเด็กข้างบ้านนั่นเอง
เด็กถามอย่างตื่นเต้นว่า
“คุณน้า ในบ้านมีเทียนไขไหม?”
ผู้คนมักเข้าใจว่าปืนและมีดคือเพชฌฆาตทันควัน ส่วนความดันโลหิตสูง น้ำตาลในเลือดสูง ไขมันในเลือดชนิดเลว (LDL) สูงคือเพชฌฆาตผ่อนส่ง แท้จริงแล้วเก้าอี้นี่แหละคือฆาตกรอีกตัวหนึ่งที่มาแบบเงียบๆ และเป็นพ่อของเพชฌฆาตผ่อนส่งข้างต้น
เจ้าพ่อประตูผาหรือ”พระยามือเหล็ก” เป็นคนบ้านต้า (ปัจจุบันคือบ้านหวด อ.งาว จ.ลำปาง) เป็นเด็กกำพร้าบิดามารดา บวชเรียนป็นศิษย์ของเจ้าอธิการวัดนายาง อ.แม่ทะ จ.ลำปาง ได้ศึกษาวิชาอยู่ยงคงกระพัน สามารถใช้แขนแทนโล่ห์ได้ เมื่อลาสิกขาออกมา ชาวบ้านจึงเรียกว่า “หนานข้อมือเหล็ก”
การรบแห่ง ซา คาม มาย (Battle of Xa Cam My) นับเป็นสมรภูมิหนึ่งในสงครามเวียดนามที่ถูกลืมและไม่เป็นที่กล่าวถึงมากนัก โดยการรบแห่ง ซา คาม มาย เป็นสมรภูมิที่สั้นมากๆสมรภูมิหนึ่งในสงครามเวียดนาม เพราะใช้เวลาเพียงแค่ 2 วัน คือ นับตั้งแต่วันที่ 11 จนถึงวันที่ 12 เดือนเมษายน ปี 1966
จริงๆแล้ว ตามแผนยุทธการค้นหาและทำลาย (Search and destroy) ฝ่ายอเมริกันมีวัตถุประสงค์ที่จะล่อ กองพันดี 800 (D800 Battalion) ของเวียดกง ออกมาเพื่อบดขยี้ แต่กลับกลายเป็นว่า กองร้อยชาร์ลี (Charlie Company) ต้องตกอยู่ในสภาพสู้เพียงเพื่อเอาตัวรอด หาใช่แค่ใช้เป็นตัวล่อข้าศึกอย่างที่ตั้งใจไว้ในดงป่าต้นยางที่ ซา คาม มาย (Xa Cam My) ซึ่งตั้งอยู่ห่างจาก กรุงไซง่อน ไปทางตะวันออกประมาณ 68 กม.
ในช่วงวันเพ็ญเดือนสิบของทุกปีนั้นหลังจากการทำนาแล้วเสร็จแล้ว ชาวบ้านในภาคอีสานของประเทศไทยเรา ก็จะทำบุญตามประเพณีที่เคยสืบต่อกันมา โดยนำภัตตาหารคาว-หวานไปถวายแด่พระภิกษุสามเณร
และเหตุที่เรียกว่า”บุญข้าวสาก” หรือ “สลาก” ก็เนื่องจากว่า ชาวบ้านแต่ละครัวเรือนต่างก็นำสำรับอาหารคาว-หวาน ไปถวายพระสงฆ์นั่นเอง เพื่อให้ชาวบ้านถวายสำรับได้ทั่วถึง และไม่เจาะจงพระภิกษุรูปหนึ่งรูปใด จึงมีการจับสลากโดยการเขียนชื่อผู้ที่จะถวายสำรับลงในบาตร แล้วให้พระภิกษุแต่ละรูปจับสลากชื่อของชาวบ้านที่ต้องการถวายสำรับ ถ้าพระภิกษุรูปใดจับสลากได้ชื่อใคร ผู้นั้นก็นำสำรับกับข้าวของตนไปถวายพระภิกษุรูปนั้น
ซึ่งในเรื่องนี้ ก็มีตำนาน-นิทานเล่าสืบทอดกันมาว่า
กุฎีจีน หรือ กะดีจีน เป็นชุมชนเก่าแก่ของพ่อค้าชาวจีนฮกเกี้ยนที่ตั้งอยู่ริมคลองวัดกัลยาณ์ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และกลุ่มคนหลายเชื้อชาติทั้งชาวไทย จีน ฝรั่ง ญวน มอญ ฯลฯ ที่อพยพจากกรุงเก่ามาตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณด้านทิศใต้ของคลองบางหลวง หรือคลองบางกอกใหญ่ใกล้ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา
ตามบันทึกประวัติศาลเจ้าเกียนอันเกง บันทึกว่ากุฎีจีนสร้างในสมัยกรุงธนบุรีโดยชาวจีนที่ตามเสด็จพระเจ้าตากสิน เดิมมี 2 ศาล คือ ศาลเจ้าโจวซือกง และศาลเจ้ากวนอู ต่อมาเมื่อรัชกาลที่ 1 ย้ายพระนครไปกรุงเทพ คนจีนเหล่านี้จึงอพยพไปรวมกับพวกที่ย่านตลาดน้อยและสำเพ็ง ศาลเจ้าจึงถูกทิ้งร้าง ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 3 จึงได้บูรณะรวมกันเป็นศาลเดียวกันแล้วอัญเชิญเจ้าแม่กวนกิมมาประดิษฐานให้ชื่อว่า ศาลเจ้าเกียนอันเกง ศาลเจ้านี้จึงเป็นร่องรอยของชุมชนในย่านกุฎีจีน